KOYULHİSAR’DA ZAMANI AŞAN İLK MEZAR TAŞLARINDAN

Koyulhisar 1843 yılında Koyulhisar tarihi önemini koruyor. Neden Dersiniz?. O dönemde 5 ordu bölgesine ayrılmış. Anadolu ordusunun merkezi Sivas, Koyulhisar tarihi boyunca önemli görevler üstleniyor. Sürekli bir akım bölgesinde, bozulmayan dimdik ayakta kalan bir İlçe Koyulhisar. Anadolu’nun aslan yatağı. 15 Temmuz 1835 tarihinde Sivas ve Amasya kazalarında redif taburlarının kurulduğu görülmektedir.

Mezar taşları üzerindeki yazılar hakkında bilgi veren Nidayi Sevim; İbrahim Edhem kızı Şahinaz olduğu açıktır. Tarihi çok nettir.

El-Fatiha

Hâzâ merkad-i [Bu mezar] El-hâce

İla Rahmetullahi vel gufranehu

Şahinaz binti

İbrâhim Edhem [İbrahim Edhem kızı Şahinaz]

Uzun yıllardır Koyulhisar için çalışır araştırmalar yaparım. Koyulhisar ve yöresi tarih ve kültür araştırmalarıma bölge tarihine ışık tutacak araştırmalarına bir yenisini daha eklediğimi düşünüyorum. Koyulhisar İlçesi sınırları içerisinde önemli bir isim olan Ibrahim Edhem’in kızına ait olan mezar taşı tespit edildi.

Dikdörtgen kesme taştan yapılmış mezar, baş ve ayak taşından ibaret olup şahideli mezar taşları grubuna girmektedir. Her iki taş üzerinde de yazılar mevcuttur. Mezar baş taşı çok sağlam ve bugüne kadar gelmiştir. Buda İlçemiz tarihi açısından büyük bir şanstır. Ayak taşının ve baş ucu taşları sağlamdır. Yazılar hafif silindiği için belli kısımları tam olarak okunamazken bazı bilgiler çok net olarak okunmakta.

Mezar taşları üzerindeki yazılar hakkında bilgi veren Nidayi Sevim; İbrahim Edhem kızı Şahinaz olduğu açıktır. Tarihi çok nettir.

El-Fatiha

Hâzâ merkad-i [Bu mezar] El-hâce

İla Rahmetullahi vel gufranehu

Şahinaz binti

İbrâhim Edhem [İbrahim Edhem kızı Şahinaz]

Nidayi Sevim; ” Toprak suyla karışırsa balçık; kanla karışırsa vatan olur.” Şehitlerin mezar taşları da bu vatanın tapusudur…Der

Nidai SEVİM, Çok sayıda yazılı eser verdi, İlim ve irfan hizmetleri veren müderrisleri gün yüzüne çıkarttı bizlere tanıttı. Çok sayıda araştırma kitapları var ilgi ve uzmanlık alanına sahip entelektüel bir kişilik. Hat sanatıyla yakından ilgileniyor, tarih ve medeniyet bilincine sahip örnek bir şahsiyet. Hatırı sayılır bir araştırmacı, fotoğraf, Osmanlı mezar taşlarına, asırlarına ait çalışmaları takdire şayandır. Özel ilgi alanlarından biri de medeniyetimizin tapu senedi mahiyetinde olan mezar kitabeleri.

Osmanlı mezar kitabeleriyle, baş ve ayak taşlarının lisanını çözen Nidai Sevim, Eyüp Sultan, Zeytinburnu’ndaki mezar taşlarını kayıt altına alıp, taşları ve hikâyelerini kitaplaştırarak önemli bir hizmete imza attı.

Serkan ALKAN Kardeşimizin sosyal medyasında gördüğümüz Koyulhisar mezarlığında çekildiğini düşündüğümüz fotoğraf karesini kıymetli hocama gönderip okuttuktan sonra gerçekler bir bir aydınlanmaya başladı. İlçemizi resmi makamlarımızı da bu konuda bilgilendirdik. İlçemizin tarihine ışık tutacak önemli bir Mezar Taşı.

Osmanlı Kültüründe Mezar Taslarının Önemi. Osmanlı İmparatorluğunda Müslümanlara ait mezar tasları diğer medeniyetlerde esine az rastlanır özelliklere sahiptir. Mezar taşlarının sahip olduğu kitâbeler ve sekilleri oldukça önemli bilgileri ihtiva etmektedir. Ölenin statüsü, meslegi, kimligi ve dilekleri bu bilgilerden birkaçıdır. Bu bağlamda tarih araştırmacıları için vazgeçilmez bir kaynak olmuştur. Bu bugün elimize ulaşan mezar taşı Koyulhisar tarihi için önem arz ediyor. 1835 yılından bir mezar taşı Koyulhisar’da.

Biz bölgemizde yaptığımız araştırmalarımızda insanların neden yalnızca aşırı ideolojilere doğru eğilim duyduğunu, onları bu ideolojilere doğru iten ve çeken etkileri araştırmıyorum. Aynı zamanda bu aşırı ideolojilere mesafe koyan insanların neden bu ideolojilere mesafeli olduğunu da anlamaya çalışıyorum. Yani aşırılığa karşı bu toplumdaki aşının özelliklerini de ve onu neyin aşındırdığını da anlamaya çalışıyorum.

Koyulhisar, Türkiye ortalamasının adeta özeti gibi. Toplumu insan merkezli, dindarlık pratikleri konusunda farklı olabilir. Gelenek ve göreneklerine bağlı gibi görünmese de kodlarını taşıyor, Çekirdek aile bağları çok güçlü hemşehricilik olgusu yüksek. 1830 dan sonra göçler vermiş ancak kapanan köyü bulunmamakta buda çok önemli bir bilgi, büyük bir çoğunluğu ister seküler ister milliyetçi olsun muhafazakâr bir toplum yapısı var. Burada muhafazakârlığı dindarlık anlamında değil sosyolojik olarak kullanıyorum. Yani geleneksel değerlere bağlı, dinî sembollere ve simgelere; yerine getirip getirmese de değer veriyor. Aynı zamanda “ mezheb” yaklaşımında bulunmuyor. Koyulhisar’da Türkmen boyları hakim. Türkmenlik dipten akan bir nehir gibi hâlâ bölgemizde anlamını koruyor…

www.koyulhisar.com